زیرکن

تصور می شود که نام زیرکن از کلمات فارسی زر به معنی طلا و گون به معنی ر نگ گرفته شده است . این کانی با ترکیب شیمیایی ZrSiO4 دارای سختی 5/7 بوده و به رنگهای خاکستری، سبز، قهوه ای، قرمز، زرد، نارنجی و بی رنگ دیده می شود.

 

محیط پیدایش زیرکن

زیرکن در سنگهای آذرین درونی اسیدی مثل گرانیت، پگماتیت، گرانودیوریت، آلکالی گرانیت، س ینیت و مونزونیت دیده می شود . این کانی در سنگهای دگرگونی مثل مرمر، گنیس و شیست نیز دیده می شود . به علت پایداری زیاد و وزن مخصوص بالا به صورت پلاسری در ماسه های ساحلی و رودخانه ای تجمع می یابد.

 

کاربردهای زیرکن

اکسید زیرکنیم یکی از دیرگدازترین مواد شنا خته شده در دنیا است . به علت داشتن نقطه ذوب بالا، ضریب انبساطی کم، خنثی بودن از نظر شیمیایی و هدایت حرارتی، در پوشش داخلی کوره ها و تهیه پاتیلهای  مخصوص ذوب فلزات از زیرکن استفاده می شود. 25 درصد تولید زیرکن جهان در این بخش مصرف می شود . از زیرکن در صنایع س رامیک سازی ( 51 درصد)، ساخت شیشه های آزمایشگاهی، لامپهای فلاش دوربینهای عکاسی، ساخت شمع اتومبیل، حرارت سنج، ساخت راکتورهای اتمی و تهیه عنصر هافنیم  استفاده می گردد.

به خاطر سختی نسبتاً زیاد از ماسه های زیرکنی در صنایع ساب و صیقل و شستشوی ماسه ای استفاده می شود . از زیرکنهای خوش رنگ برای مصارف زینتی استفاده می شود.

  

 

مهمترین کشورهای تولیدکننده دنیا

استرالیا، برزیل، مالزی، امریکا و افریقای جنوبی از مهمترین تولید کنندگان زیرکن در جهان هستند . در شکل زیر کانسارها و معادن زیرکن جهان نشان داده شده است . زیرکنهای قیمتی در ماسه های رودخانه ای سریلانکا، کوههای اورال، استرالیا، ماداگاسکار، برزیل و ایالت فلوریدای امریکا استخراج می شود.

تصویر را در اندازه واقعی ببینید